Điểm mới Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025

Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ được Quốc hội thông qua ngày 27/6/2024 và bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Những điểm mới của luật là cơ sở pháp lý để xây dựng văn hóa giao thông an toàn trên tinh thần thượng tôn pháp luật.

Sau gần 15 năm thi hành, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 (có hiệu lực 01/7/2009) đã bộc lộ nhiều bất cập; một số điều, khoản quy định không còn phù hợp với sự phát triển trong thực tiễn. Bởi vậy, việc Luật TTATGT đường bộ năm 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết những vấn đề cấp bách, bất cập thực tiễn đang đặt ra về TTATGT. Đồng thời, cụ thể hóa trách nhiệm quản lý nhà nước rõ ràng và công tác tổ chức thực thi pháp luật, bảo đảm tính chuyên nghiệp, tránh chồng chéo, tạo chuyển biến bền vững trong việc bảo đảm TTATGT đường bộ. 

Luật TTATGT đường bộ năm 2024 gồm 9 chương, 89 điều với nhiều điểm mới so với Luật Giao thông đường bộ trước đây. Cụ thể:

Quy định trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35m không được ngồi cùng hàng ghế tài xế

Điều 10 Luật TTATGT đường bộ năm 2024 bổ sung quy tắc chung trong giao thông đường bộ. Trong đó, tại khoản 3 quy định như sau: “Khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em” (quy định này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026).

Luật hóa quy định xe đưa đón trẻ em mầm non, học sinh phải có thiết bị cảnh báo, chống bỏ quên trẻ

Điều 46 Luật TTAGT đường bộ năm 2024 quy định xe ô tô kinh doanh vận tải chở trẻ em mầm non, học sinh phải bảo đảm các điều kiện quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 35 của Luật này; có thiết bị ghi nhận hình ảnh trẻ em mầm non, học sinh và thiết bị có chức năng cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe; có niên hạn sử dụng không quá 20 năm; có màu sơn theo quy định của Chính phủ. Xe ô tô chở trẻ em mầm non hoặc học sinh tiểu học phải có dây đai an toàn phù hợp với lứa tuổi hoặc sử dụng xe có ghế ngồi phù hợp với lứa tuổi theo quy định của pháp luật.

Xe ô tô kinh doanh vận tải kết hợp với hoạt động đưa đón trẻ em mầm non, học sinh phải đáp ứng các yêu cầu theo quy định tại khoản 3 Điều 10, khoản 1 và khoản 2 Điều 35 của Luật này; có thiết bị ghi nhận hình ảnh trẻ em mầm non, học sinh và thiết bị có chức năng cảnh báo, chống bỏ quên trẻ em trên xe đáp ứng yêu cầu theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều này.

Khi đưa đón trẻ em mầm non, học sinh tiểu học phải bố trí tối thiểu 01 người quản lý trên mỗi xe ô tô để hướng dẫn, giám sát, duy trì trật tự và bảo đảm an toàn cho trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trong suốt chuyến đi.

Trường hợp xe từ 29 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) mà chở từ 27 trẻ em mầm non và học sinh tiểu học trở lên phải bố trí tối thiểu 02 người quản lý trên mỗi xe ô tô. Người quản lý, người lái xe có trách nhiệm kiểm tra trẻ em mầm non, học sinh tiểu học khi xuống xe; không được để trẻ em mầm non, học sinh tiểu học trên xe khi người quản lý và người lái xe đã rời xe.

Người lái xe ô tô đưa đón trẻ em mầm non, học sinh phải có tối thiểu 02 năm kinh nghiệm lái xe vận tải hành khách.

Cơ sở giáo dục phải xây dựng quy trình bảo đảm an toàn khi đưa đón trẻ em mầm non, học sinh; hướng dẫn cho lái xe và người quản lý trẻ em mầm non, học sinh nắm vững và thực hiện đúng quy trình; chịu trách nhiệm bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ khi tổ chức đưa đón trẻ em mầm non, học sinh của cơ sở giáo dục đó.

Bổ sung trường hợp xe mô tô hai bánh, xe gắn máy được chở tối đa 02 người/xe

Theo khoản 1 Điều 33 Luật này quy định người lái xe mô tô hai bánh, xe gắn máy chỉ được chở một người, trừ những trường hợp sau thì được chở tối đa hai người:

- Chở người bệnh đi cấp cứu;

- Áp giải người có hành vi vi phạm pháp luật;

- Trẻ em dưới 12 tuổi;

- Người già yếu hoặc người khuyết tật.

Luật hóa đấu giá biển số xe ô tô, xe máy. Trong đó, giá khởi điểm đấu giá xe mô tô, xe máy là từ 5 triệu đồng; xe ô tô là từ 40 triệu đồng trở lên.

Theo Điều 37, giá khởi điểm một biển số xe mô tô, xe gắn máy đưa ra đấu giá không thấp hơn 05 triệu đồng. Giá khởi điểm của một biển số xe ô tô đưa ra đấu giá là 40 triệu đồng. Người tham gia đấu giá cần đặt trước một khoản tiền không thấp hơn mức giá khởi điểm của loại biển số xe đưa ra đấu giá.

Quản lý chặt chẽ xe mô tô, xe gắn máy, trong đó quy định phải kiểm định khí thải định kỳ.

Điều 42 Luật TTATGT đường bộ năm 2024 quy định: Việc kiểm định đối với xe mô tô, xe gắn máy chỉ thực hiện kiểm định khí thải. Việc này thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, phải được thực hiện tại các cơ sở kiểm định khí thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Ứng dụng công nghệ khoa học kỹ thuật để quản lý Giấy phép lái xe. Trong đó quy định GPLX có 12 điểm, nếu vi phạm bị trừ hết điểm thì GPLX không còn giá trị

Điều 58 Luật TTATGT đường bộ năm 2024 nêu rõ điểm của giấy phép lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về TTATGT đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu về TTATGT  đường bộ, bao gồm 12 điểm.

Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về TTATGT đường bộ. Dữ liệu về điểm trừ giấy phép lái xe của người vi phạm sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi quyết định xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người bị trừ điểm giấy phép lái xe biết.

Trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm thì người có giấy phép lái xe không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo giấy phép lái xe đó. Sau thời hạn ít nhất là 06 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về TTATGT đường bộ theo quy định tại khoản 7 Điều 61 của Luật này do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức, nếu đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.

Phân chia giấy phép lái xe thành 15 hạng để phù hợp với độ tuổi, sức khỏe người lái xe và tăng độ tuổi tối đa của người lái xe

Từ ngày 01/01/2025, giấy phép lái xe được phân chia thành 15 hạng, tăng 2 hạng so với quy định hiện nay, gồm các hạng GPLX: A, A1, B, B1, C, C1, D, D1, D2, BE, C1E, CE, DE, D1E, D2E. Đặc biệt, mở rộng phạm vi điều chỉnh với cả xe điện.

Đồng thời tăng độ tuổi tối đa của người lái xe theo điểm e khoản 1 Điều 59 Luật TTATGT năm 2024, tuổi tối đa của người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), xe ô tô chở người giường nằm là đủ 57 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ./.